Kruidenmixen oftewel specerijenmixen zelf maken is leuk, lekker en goedkoper dan dat je voorverpakte specerijenmixen koopt. Heb jij veel specerijen en gedroogde kruiden in jouw keukenkastje staan, maak dan zelf een lekkere mix naar eigen smaak. Het voordeel hiervan is dat je weet wat erin zit en dat je geen zout hoeft te gebruiken. Ik heb voor jullie heel veel specerijenmixen uit de hele wereld samengesteld.
Specerijen of kruiden?
Vaak wordt de kruidenmix genoemd, maar er zit een verschil tussen kruiden en specerijen. Kruiden en specerijen zijn eetbare delen van planten die we als smaakmakers gebruiken in de keuken.
Specerijen komen uit tropische landen en zijn wortels, vruchten, bessen of schorsen van planten en bomen. Zo is gember en kurkuma een wortel, nootmuskaat, peper, piment, mosterdzaad, kardemom, kruidnagel, jeneverbes, paprika en vanille zijn vruchten of bloemen en kaneel is eigenlijk schors van een boom.
Kruiden zijn blaadjes van kruidachtige planten, deze worden meestal vers gebruikt maar kunnen ook in gedroogde vorm gebruikt worden. Denk aan peterselie, basilicum, laurier, bieslook, koriander, dille, selderij, etc.
Tips:
Deze specerijmixen zijn mijn basisrecepten, jij kunt er dus mee variëren. Je kunt eventueel ook nog andere specerijen toevoegen. Elke kok of streek heeft weer zijn eigen variaties hierop.
Het voordeel van zelf specerijmixen maken is ook dat jij bepaalt hoe pittig iets wordt. Laat eventueel cayennepeper, gerookte paprikapeper (picante) of chilipoeder achterwege als je niet van spicy houdt.
Je kunt hele specerijen zoals kaneelstokje, steranijs, kruidnagel, peperkorrels, etc. zelf malen, maar voor het gemak heb ik voor gemalen specerijen (poeder) gekozen. 1 eetlepel is ongeveer 10 gram en 1 theelepel 2 gram poeder.
Wil je wel hele specerijen gebruiken, maal ze dan in een blender of met de hand in een vijzel.
Specerijenmixen zelf maken:
Speculaaskruiden
We beginnen met de oer-Hollandse speculaaskruiden ook koekkruiden genoemd. De beroemde speculaaskoeken – die vooral in de winter worden gegeten – worden hiermee gemaakt. De specerijen in speculaas, zoals kaneel, gember en witte peper werken verwarmend, daarom is dit ’s winters zo lekker.
3 el kaneel
2 el anijszaad
1 el kruidnagel
1 el nootmuskaat
2 tl koriander
2 tl witte peper
½ tl gemberpoeder
Pumpkin spice
De Amerikaanse pumpkin spice is een specerijenmix die wel iets op speculaaskruiden lijkt. Ook hierin zit kaneel, gember, kruidnagel en nootmuskaat. Deze specerijenmix wordt gebruikt in de Amerikaanse pumpkin pie, maar werd wereldberoemd door de pumpkin spice latte. Dit drankje bevat helemaal geen pompoen, maar wel de specerijen die voor de pumpkin pie gebruikt worden.
7 el kaneelpoeder
3 el gemberpoeder
1 el nootmuskaat
5 tl kruidnagel
5 tl piment
1 tl steranijs
Herbes de Provence
Franse kruidenmix oftewel herbes de Provence zijn lekkere kruiden bij allerlei (groente)gerechten. Je kunt er ook een heerlijke kruidenboter van maken of verwerk ze in een saladedressing, in een omelet, in een groenteschotel Tian, over gebakken aardappeltjes of champignons. Geef elk gerecht een heerlijke Provence smaak mee met deze kruiden.
3 el gedroogde tijm
2 el gedroogd bonenkruid
2 el gedroogde oregano
1 el gedroogde rozemarijn
1 el dragon
Eventueel nog 1 el salie, 1 el peterselie en 1 el dragon
Italiaanse kruiden
Deze kruiden kan je gebruiken voor typisch Italiaanse gerechten zoals op pizza´s en door pastasauzen. Daarnaast kan je ze ook gebruiken door een saladedressing, soep of door stoofgerechten.
3 el gedroogde tijm
2 el gedroogde oregano
2 el gedroogde basilicum
1 el gedroogde rozemarijn
1 el salie
Taco
Taco kruiden zijn weer net even iets anders dan de Tex Mex kruiden. Het is een stuk pittiger. Een heerlijke mix voor Mexicaanse gerechten zoals taco’s, maar ook prima te gebruiken voor burrito’s, fajita’s, enchilada‘s, chili con carne of om andere gerechten een lekkere pittige smaak mee te geven.
5 el chilipoeder
2 el komijn
1 el knoflookpoeder
1 el uienpoeder
1 tl oregano
1 tl gerookte paprikapoeder
1 tl gemalen peper
Tex Mex
Wil je Tex Mex smaken aan je gerechten geven dan is deze specerijenmix perfect ervoor. Strooi de specerijenmix over vlees of vis, of barbecue gerechten. Of maak er een marinade van met olie en deze specerijen.
5 el paprikapoeder
2 el koriander
2 el oregano
1½ el komijn
1 el cayennepeper
1 el knoflookpoeder
½ el uienpoeder
Cajunkruiden
Deze specerijenmix heeft de kenmerkende Amerikaanse smaak uit de Mississippi. De smaak van deze mix is pittig, stevig en vol en past perfect bij de barbecue of grill. Cajunkruiden wordt ook rood zout genoemd, vanwege de zoute smaak. Lekker over gebakken aardappelen of frieten.
5 el paprikapoeder
2 el zwarte peper
2 el cayennepeper
2 el oregano
1 el tijm
1 el knoflookpoeder
1 el uienpoeder
BBQ / steakkruiden
Barbecue kruiden geven een heerlijke smaak aan vlees, vis en groenten. Gebruik ze als droge rub of als basis voor een marinade.
Deze specerijenmengsel is een must voor de barbecue. Bestrijk het vlees of de vis met olie en bestrooi royaal met de barbecuemix.
2 el gerookte paprika
1 el donkerbruine basterdsuiker
1 el zwarte peper
1 el tijm
1 el koriander
1 el komijn
1 el oregano
1 tl piment
1 tl cayennepeper
Gyros
Maak zelf de lekkerste gyros met deze typische Griekse specerijenmix. Gyros is een Grieks gerecht met stukjes varkensvlees. Bestrooi het vlees naar smaak met deze kruidenmix, laat het intrekken en bak de reepjes vlees op hoog vuur in de pan of wok samen met fijngesneden paprika en ui. Shoarmamix vind je onderaan.
4 el oregano
1 el tijm
2 el paprika
1 el knoflookpoeder
1 tl komijn
1 tl koriander
1 tl kaneel
1 tl zwarte peper
1 tl uienpoeder
Vijfkruidenpoeder
Vijfkruidenpoeder oftewel 5-spices hoort in jouw kruidenkastje te staan als je Chinees eten houdt. De mix bestaat uit vijf kruiden, maar er kunnen ook wel eens meer dan vijf kruiden in zitten.
4 el steranijs
1 el venkelzaad
1 el kaneel
2 tl szechuanpeper
1 tl kruidnagel
Curry
Er bestaan heel veel soorten curry’s. Curry is de verzamelnaam voor Indiase, Indische en Aziatische gerechten bestaande uit een combinatie van specerijen, kruiden, groenten, vlees of vis. Elke regio kent zijn verschillende currysoorten.
Je kunt deze basismix aanvullen met andere currykruiden. Die maken dan het verschil in de verschillende curry’s.
2 el paprikapoeder
3 el koriander
2 el mosterdpoeder
2 el fenegriek
1 el komijnpoeder
1 el kurkuma
1 el kardemom
1 tl kaneelpoeder
1 tl zwarte peper
½ tl kruidnagel
Eventueel nog 1 el gemalen chilipeper toevoegen
Garam masala
Garam masala is een Indiaas mengsel van geroosterde specerijen. Het wordt ook veel gebruikt in India, Pakistan, Sri Lanka, Bangladesh en Afghanistan. Deze Indiase masala wordt veel gebruikt in Indiase gerechten, zoals bijvoorbeeld tandoori.
Deze Indiase specerijenmix – ook wel heet mengsel genoemd – heeft een warme aardse en niet te pittige smaak.
4 el komijn
2 el koriander
2 tl kruidnagel
2 tl zwarte peper
1 el kaneel
1 tl kardemom
1 tl nootmuskaat
Eventueel 2 tl chilipoeder toevoegen
Gomasio
De Japanse smaakmaker gomasio bestaat uit slechts twee ingrediënten. Namelijk goma (sesamzaadjes) en shio (zout). De sesamzaadjes worden licht geroosterd en daarna met een vijzel licht gemalen en dan gemengd met zout. Het is een lekkere smaakmaker bij rijst, noedels, groenten, vlees en/of vis.
10 delen sesamzaadjes
1 deel zout
Berbere
Berbere of berberi is een Ethiopisch kruidenmengsel dat aan stoofschotels zoals Sega Wat wordt toegevoegd. Het staat er ook vaak als extra smaakmaker op tafel, zoals bij ons het peper- en zoutvaatje op tafel staat. Berbere heeft een smaakvolle, kruidige en milde smaak. Voeg eventueel chilipoeder naar smaak toe.
1 el korianderpoeder
1 el kurkuma
1 el piment
1 el kaneel
2 tl gemberpoeder
2 tl komijnpoeder
2 tl zwarte peper
2 tl kardemom
1 tl gerookte paprika
1 tl nootmuskaat
1 tl kruidnagel
Specerijenmixen zelf maken
En dan heb ik hier voor jullie nog de recepten voor de Midden-Oosterse Shoarma, 7- kruidenmix Sub-ah b’har, die heerlijke Indiase specerijenmix Chai, de pittige Portugese Piri Piri en het Egyptische/Midden-Oosterse mengsel van kruiden, noten en specerijen Dukkah
Specerijen bewaren
Als je deze specerijmixen gemaakt hebt, kan je ze in een goed afgesloten voorraadpotje of kruidenpotje op een donkere bewaren.
Gebruik de specerijenmix het beste binnen enkele maanden, na verloop van tijd zullen de aroma’s en smaak langzaam achteruitgaan.
