De opmars van vergeten groenten

Er zijn heel wat groente die we niet of nauwelijks in de keuken gebruiken, toch zijn er een aantal die bezig zijn met de opmars van vergeten groenten. Wat zijn vergeten groenten? Dit zijn bepaalde groenten die vroeger veel gegeten werden, maar nu niet meer bekend zijn. Laat staan dat ze op ons menu staan.
Waarom zijn ze vergeten? Het is een compleet pakket dat er voor zorgde dat deze groenten nu niet meer zo veel gegeten wordt.
Als eerste: de smaak van sommige van de vergeten groenten. Vroeger vond men deze groenten misschien ook niet zo lekker, maar er was niets anders.
Sommige groenten zijn maar beperkt houdbaar waardoor ze niet goed over langere afstanden vervoerd konden worden. Van deze groenten kan de smaak juist weer heel erg goed zijn.
Of ze werden te lang gekookt, waardoor het snotterig werd zoals postelein, wat ik vroeger absoluut verschrikkelijk vond!
Sommige vergeten groenten hadden een lange bereidingstijd nodig. Nu ‘slow food’ en ‘slow cooking’ helemaal hot is, zijn langere bereidingstijden geen probleem.
Of bepaalde groenten konden niet goed geteeld worden en leverden daardoor te weinig op. De telers gingen over op groenten die meer opbrachten.

We willen vergeten groenten niet meer vergeten omdat er naast de nadelen ook nogal heel wat voordelen zijn.
De eerste reden is omdat we andere smaken willen proeven. Veel vergeten groenten hebben een echt nieuwe smaak voor ons, ze smaken lekker en anders.
De tweede reden is doordat we meer smaken in de keuken en gerechten toelaten, we meer variatie in ons menu krijgen. In Nederland is eten uit de hele wereld populair. Waarschijnlijk omdat we graag iets ‘anders’ willen eten. Geen aardappelen, vlees en groente meer. Fusion, Mexicaans, Surinaams, Antilliaans, Oosters, Italiaans, Spaans, zijn de verschillende keukens en smaaksensaties die we willen uitproberen.
Dat veel van de vergeten groenten gewoon in ons land groeien is voor velen ook belangrijk. Geen milieuverslindend vervoer, gewoon eerlijk eten uit eigen land.
De derde en laatste reden is dat van sommige vergeten groenten de smaak beter is dan van de groenten die in de supermarkten liggen. Maak eens een salade van raapstelen of winterpostelein. Of voeg pastinaak toe een stamppotje, dit geeft een verassend lekker en ander effect.
Redenen genoeg om de vergeten groenten te kopen en uit te proberen!

De opmars van vergeten groenten

Aardpeer

Aardpeer is een knolletje met een zoete smaak. In Frankrijk noemen ze de knollen ‘topinambour’ en in Engeland ‘Jerusalem artichoc’. De smaak van aardpeer is tamelijk bijzonder.
Een hele verse aardpeer is crèmekleurig. Door het licht wordt de kleur van de knol violet/lichtbruin. Let er bij het kopen op dat de knollen niet verschrompeld zijn maar stevig aanvoelen.
Aardpeerknollen zijn licht verteerbaar, heel erg voedzaam en ook nog goed voor je. Het enige nadeel ervan is dat je er winderig van wordt.
Smaak: De smaak van de knol is iets zoet en heeft iets van de smaak van een artisjok.
Verkrijgbaar: Aardperen worden op kleine schaal geteeld. In het najaar te koop in de biologische winkels en op (biologische) markten. Je ziet ze wel steeds meer in de supermarkt.
In de keuken: Schoonmaken: Jonge crèmekleurige aardpeer kan met schil gegeten worden de oudere knollen moet je schillen. De knollen koken gedurende 10 à 15 minuten met een beetje water (niet te lang koken, anders vallen ze uit elkaar). Je kan ze ook in plakjes snijden en (roer)bakken of in een soep gebruiken. Rauw geraspt in een salade is ook erg lekker, ze smaken dan wat nootachtig.
Probeer eens deze In de oven geroosterde aardperen.

Crosnes

Crosnes (of ook Japanse aardappels genoemd) zijn kleine spiraalvormige knolletjes. Het zijn knolletjes van de Japanse andoorn.
Smaak: De smaak van deze groente heeft iets weg van nieuwe aardappelen. En van bloemkool, artisjok en schorseneer. Rauw gegeten heeft de smaak iets nootachtigs. Als snackje tussendoor is het niet te versmaden.
Verkrijgbaarheid: In het najaar en winter. Probeer het in Turkse of Marokkaanse winkels of op biologische markten.
In de keuken: Crosne kan bereid worden als krielaardappeltjes en zijn dus geschikt om te koken, bakken of zelfs frituren. Was de kleine knolletjes in ruim water vanwege het zand wat eraan kan zitten. Verwijder een stukje van de onderkant en borstel ze eventueel schoon als je ze met wassen niet voldoende schoon gekregen hebt.
Rauw geraspt als een salade doen de crosnes het prima. Geroosterd als lekkere snack of kort bakken in wat boter en een beetje zout erover smaakt ook heerlijk.

Knolkervel

Knolkervel is ondanks de naam geen ‘familie’ van de kervel. Het blad doet echter wel aan kervel denken. Daarom waarschijnlijk zijn naam. Tot het begin van de 19e eeuw werd knolkervel nog veel verbouwd. ‘Gemaksgroenten’ hebben de knolkervel in de vergetelheid doen raken.
Verkrijgbaar: In het voorjaar/zomer.
Smaak: De knolkervel smaakt niet naar kervel, maar heeft een zachtzoete smaak die een beetje naar kastanje neigt.
In de keuken: Knolkervel is zeer geschikt om er een lekkere puree van te maken. De knollen wassen, in stukken snijden en in ongeveer 15 minuten gaar koken met een beetje zout. Daarna pureren, beetje room of melk erdoor roeren en een klontje boter. Heerlijk bij een stukje vlees.

Boterboon

De boterboon lijkt op de sperzieboon met het verschil dat deze boon geel is. De boterboon is rijk aan vezels, calcium en vitamine C. Een echte topper dus!
Smaak: Als een sperzieboon.
Verkrijgbaar: De boterboon is goed verkrijgbaar in de zomermaanden, maar is in juli is de boon op z’n best.
In de keuken: Maak een lekkere salade met boterboon of kook ze zoals je de gewone boontjes ook kookt. Deze salade met boterboontjes en zwarte knoflookdressing is het proberen waard.

Brave Hendrik

Brave Hendrik is een zeer oude inheemse bladgroente. De naam ‘Brave Hendrik’ komt van een plant die bekend staat als ‘Boze Hendrik’. Het gebruik van Brave Hendrik is een goede remedie tegen darmstoornissen. Ook wordt er zalf van gemaakt voor allerlei pijnen.
Smaak: De smaak van het blad is mild en zacht.
Verkrijgbaar: In maart bij biologische winkels.
In de keuken: Je kunt de Brave Hendrik koken en wokken. Bereid de bladeren net zoals verse spinazie, alleen zijn de nerven zijn wat grover en het blad wat stugger. De jonge blaadjes zijn heerlijk. Bij de oudere bladeren os het beter de harde stukken weg te snijden en dan te koken, afgieten en serveren met een klontje boter. De jonge scheuten kan je koken zoals asperges en op dezelfde manier opdienen.

Eeuwige kool of moes

Eeuwig moes wordt ook wel oude wijvenkool, duizendkop, splijtkool of armeluisgroente genoemd. Het is een minder bekende bladgroente die tot één van de oudste koolsoorten behoort. De grote verscheidenheid in namen verraadt de lange geschiedenis van deze groente. Deze plant is rijk aan vitaminen en calcium.
Eeuwige kool is lange tijd uit de gratie geweest maar wordt weer steeds meer geteeld in moestuinen.
Smaak: Heeft een milde koolsmaak.
Verkrijgbaar: Hele seizoen in de biologische winkels. De frisse lenteblaadjes zijn vooral het lekkerste.
In de keuken: De bladeren verwerken zoals bij meeste koolsoorten. Roerbakken, koken en stoven. Ook stamppot met spekjes is een prima idee.

Palmkool (Cavolo Nero)

Palmkool ook wel genoemd zwarte kool, Cavolo Nero of Toscaanse kool. Palmkool is een bladkoolsoort met omhoog groeiende bladeren waardoor de plant een beetje op een palmboom lijkt. Hij komt vooral voor in het Middellandse Zeegebied, maar nu wordt hij ook in Nederland gekweekt en verkocht.
Verkrijgbaar: Van november tot maart in biologische winkels of op de boerenmarkt.
Smaak: Palmkool lijkt op boerenkool maar de smaak is zachter.
In de keuken: Je koopt palmkool meestal als losse bladeren. Deze zijn vrij lang en kunnen soms taai zijn Daarom kan je het beste de nerven eruit snijden en het blad klein snijden en stoven. Je kan de jonge blaadjes ook rauw eten. Verder is de kool op dezelfde manier als boerenkool te bereiden, dus in stamppot of roergebakken met andere groenten. De kool is vooral bekend als ingrediënt voor minestrone soep.
Maak dit gerecht eens: Eenpansgerecht met zilvervliesrijst, salami, cavelo nero en prei.

Savooiekool

Savooiekool is een van de oudste koolsoorten. Van de savooiekool bestaat een gele en een groene variant. De laatst genoemde wordt ook vaak groene kool genoemd. Savooiekool is rond tot spits van vorm en is in vergelijking met andere koolsoorten een ‘losse’ kool. De kool heeft donkergroene bladeren, die zich openen als een bloem. De kool is erg voedzaam en geeft de dagelijkse portie vitamine C.
Smaak: Savooiekool heeft een echte koolsmaak.
Verkrijgbaar: Vroeger was kool een typische wintergroente, maar tegenwoordig is deze groente het hele jaar door verkrijgbaar.
In de keuken: Haal de bladeren van de kool, snijd de bladeren in dunne reepjes en was ze zorgvuldig.
Van deze groente kun je zowel de kool als de bladeren eten. De bladeren kan je vullen met wat rijst, gehakt en groente. Leg ze vervolgens even in de oven.
Savooiekool kan je ook prima roerbakken.
Kook de kool niet te lang (hooguit 10 minuten) in weinig water met een klein beetje zout gaar ( anders ontstaan er zwavelverbindingen, die de groente zwaar verteerbaar maken). In deze stevige Winterminestrone met pesto wordt de savooiekool gebruikt.

Schorseneren

Schorseneren zijn lange dunne wortels met een bruine schil. De schorseneer is ‘familie’ van wortels, pastinaak, peterseliewortel en peen. Schorseneren zijn een beetje van tafel verdwenen, omdat het schoonmaken een lastig klusje is. Dat is jammer, want de bleekcrème wortel is heerlijk. Eén soort schorseneer – namelijk de haverwortel of salsify – heeft een witte of bleek bruine schil, maar de bekendste soort is van buiten zwart. Ze zijn beter te schillen als je ze een tijdje in een bak water legt. Doe handschoenen aan, schrob de wortels en schil ze vervolgens met een dunschiller. Leg de schorseneren in schoon water met wat citroensap, om bruin worden te voorkomen. De schorseneer bevat veel ijzer.
Smaak: Lijkt op die van asperges. Schorseneren worden daarom ook wel armeluisasperge of winterasperge genoemd.
Verkrijgbaar: Herfst/winter.
In de keuken: Schorseneren worden geserveerd met gehakte eieren en peterselie, Hollandaise saus en boter. Kook ze in een bouillon in plaats van water, dan krijgen ze meer smaak. Schorseneren kunnen, als je ze aansnijdt van binnen verkleuren, maar dat geeft niet. Schorseneren vormen een leuke aanvulling op het menu, ze doen het ook goed in soep. Dit is een ontzettend leuk gerecht met schorseneren, namelijk Orzotto met balsamico schorseneren.

Suikerwortel (Vergulde wortel)

Suikerwortel ook wel Vergulde Wortel genoemd, was al bij de Romeinen bekend. Deze wortel is in 1546 opnieuw in Europa geïntroduceerd. Zoet was luxe in die tijd, dus werd hij vooral door de rijken gegeten. In de 18e eeuw verdween de suikerwortel een beetje. Dit kwam door de introductie van de aardappel en andere groenten uit de zgn. Nieuwe Wereld. Maar nu is hij opnieuw ontdekt en is zeer geliefd vanwege de lekkere smaak.
Smaak: De suikerwortel heeft een delicaat zoetige smaak die aan pastinaak doet denken.
Verkrijgbaar: Najaar en winter op de biologische markt. Bewaar de suikerwortel in de groentelade van de koelkast, zo blijft de groente tot een week houdbaar.
In de keuken: Erg lekker als puree.

Pastinaak

Pastinaak ook wel pinksternakel of witte peen genoemd, is een hele oude peenachtige groente die nu weer in ons land verbouwd wordt.
Pastinaak bevat inuline, een koolhydraat, dat fructose bij splitsing oplevert. Daarom is deze groente zeer geschikt voor diabetici. Na de oogst wordt de wortel snel slap. Bewaar deze daarom hoogstens 3 dagen en het liefst in een papieren zak in de groentela van de koelkast.
Verkrijgbaar: Vanaf oktober is de pastinaak overal goed verkrijgbaar.
Smaak: De witte wortel is zeer smakelijk en minder zoet dan de gewone wortel, de smaak heeft iets weg van knolselderij.
In de keuken: Bereiden zoals wortel, echter de kooktijd is iets korter. Heerlijk in stamppot, door aardappelpuree of in een soep.
Bereid deze Zoete aardappel pastinaak bietenstamppot met dukkah pesto of heerlijke Pastinaak muffins eens.

Peterseliewortel

Peterseliewortel (Hamburg Parsley) is rijk aan vitamines en waardevolle mineralen. Waarom is deze geweldige groente dan niet beter verkrijgbaar zou je zeggen. Het gaat om de witte, 15 cm lange wortel. Qua uiterlijk lijkt hij een beetje op een kleine pastinaak.
Verkrijgbaar: Vanaf oktober tot de vorst invalt in biologische winkels en op sommige markten.
Smaak: Het blad smaakt als peterselie en is te gebruiken in soepen en allerlei andere gerechten. De witte wortel smaakt een beetje als pastinaak en knolselderij, maar met een duidelijk zoetige peterseliesmaak.
In de keuken: Zowel het blad als de kruidige wortel zijn erg lekker. Gebruik ze in soepen of in dit heerlijke recept: Pakora’s van vergeten groenten.

Rammenas

Rammenas of ook wel als ramenas komt oorspronkelijk uit het Middellands Zeegebied. Het is een zeer oud gewas en werd al duizende jaren v.Chr. door de Oude Egyptenaren geteeld. In Nederland wordt rammenas weinig geteeld, maar in Duitsland is het een belangrijk gewas. De rammenas is meestal zwart, maar kan ook wit, blauw, rood, bruin, geel of lichtroze zijn. Daikon is een Japanse rammenassoort.
Verkrijgbaar: Zwarte rammenas wordt ook wel winterrammenas genoemd omdat deze net voor en in de wintermaanden verkocht wordt. De schil is niet eetbaar en moet altijd geschild worden! De smaak lijkt op die van radijsjes en is scherp. De rammenas kan, in tegenstelling tot rettich en radijs, wel langer bewaard worden.
In de keuken: Zwarte rammenas eet je vooral rauw. In dunne plakken op je boterham met een plak kaas. Of als bijgerecht bij een warme maaltijd, geraspt in salades in combinatie met bijvoorbeeld appel, biet, of wortel. Je kunt de rammenas ook stoven in olijfolie met wat knoflook, dan doet de smaak iets raapjes denken.

Rettich

Rettich is een witte rammenas en is ook een zeer oud gewas Het is een langwerpige, witte wortel en is net zoals de rammenas familie van de radijs. Rettich heeft ook dat typische scherpe smaakje. Laat ze niet te lang liggen, dan worden ze minder lekker.
Verkrijgbaar: Rettich wordt ook witte zomerrammenas genoemd. Let er bij de aankoop van rettich op dat de wortels stevig zijn. Als het loof er nog aan zit, dan moet dat een frisgroene kleur hebben en niet verlept zijn. Verwijder het loof, zonder loof is de rettich namelijk langer houdbaar. Het beste verpak je de wortel in een papieren zak en bewaar je hem (ongeveer een week) in de onderste la van de koelkast.
In de keuken: Schil de rettich voor gebruik. De rettich kan rauw gegeten worden, in plakjes of geraspt als broodbeleg. Of in reepjes of plakjes door een groene salade met een gerookte kip of feta en een paar pijnboompitjes. In reepjes gesneden met een dipsaus, paté of roomkaas zijn ze een heerlijke borrelhap. Maar deze twee gerechten met rettich zijn wel heel bijzonder: Rettich burgertjes of Teriyaki zalm met zoetzuur van rettich. Probeer het eens.

Mierikswortel

De mierikswortel is de witte penwortel van de plant mierik. De witte wortel bevat veel vitamine C. Als je de wortel raspt komt een vluchtige verbinding vrij, die een scherpe, op mosterd lijkende smaak heeft. De smaak loopt daarna snel terug.
Smaak : Vers is deze scherp, heet en peperig. Door koken wordt de smaak milder.
Verkrijgbaar: Na de eerste nachtvorst, tot het vroege voorjaar.
In de keuken: Geraspt kan je het gebruiken in soepen of sauzen, ook lekker door de aardappelpuree. Geraspte mierikswortel is lekker bij wild, varkens- en rundvlees. Ook heerlijk bij vette vis (zoals zalm of forel).

Knolselderij

Knolselderij is de knol van een selderijplant. Deze knol groeit deels onder de grond en wijkt daarin af van zijn familieleden zoals de bladselderij en bleekselderij. De knol heeft een bruin/gele schil. Hoewel knolselderij voor de knol geteeld wordt, kan je de bladeren ook eten. Knolselderij is heel gezond, het bevat meer gezonde voedingsstoffen dan het uiterlijk doet vermoeden. Let bij aankoop erop dat de knol stevig en droog is. Als er nog blad aan zit, let erop dat dit frisgroen is.
Knolselderij is niet echt ‘vergeten’ we kennen hem vooral van de erwtensoep.
Smaak: Knolselderij is aromatisch en is iets zoet.
Verkrijgbaar: Hele jaar door.
In de keuken: Was of schil de knolselderij. Snijd in plakken en snijd de plakken in reepjes of blokjes.
Bekend van de Remoulade salade. Of in blokjes snijden, koken en er een puree van maken met een klontje boter, lekker bij wild. Knolselderij kan heel goed gegeten worden als alternatief voor aardappels (is namelijk veel voedzamer dan aardappels).
Deze lekkere Pastinaak knolselderijsoep met gerookte eendenborst en peer of Raapstelen en knolselderij remoulade salade moet je beslist proberen.

Koolrabi

De koolrabi is een groente die waarschijnlijk uit Noord Europa afkomstig. Het is een van de vele teeltvormen van kool. De meeste koolrabi wordt verbouwd in Duitsland, in Nederland wordt deze in het zuiden op kleine schaal ook geteeld. Koolrabi groeit – in tegenstelling tot koolraap – boven de grond. Het is dus een wortel die je eet. Afhankelijk van het soort zijn deze knollen bleekgroen of blauwviolet van kleur. Van binnen zijn ze witgeel van kleur. Deze caloriearme groente is rijk aan bouwstoffen zoals vitamine B, C, kalium, magnesium.
Verkrijgbaar: April, mei en juni.
Smaak: De smaak van koolrabi lijkt een beetje bloemkool, maar is wat pittiger. Rauwe koolrabi smaakt selderijachtig.
In de keuken: Koolrabi kan zowel rauw als gekookt gegeten worden. Rauw als reepjes in salade met appel en hazelnoten.
Recept: Gevulde koolrabi met kippengehakt.

Koolraap

Koolraap behoort tot de familie van de kool. Anders dan de andere koolsoorten, groeit deze dikbuikige knol onder de grond. De koolraap is waarschijnlijk een kruising tussen kool en knolraap.
Koolraap en knolraap worden vaak door elkaar gehaald, maar het zijn twee verschillende groenten. Koolraap heeft een ruwe groengele/paarse schil en wordt altijd gekookt of gestoofd gegeten. Net zoals diverse andere koolsoorten is het rijk aan vitamine.
Smaak: De gele, geurige knol heeft een zachte, zoetige en unieke aromatische smaak.
Verkrijgbaar: Oktober t/m maart.
In de keuken: Snijd de knollen in plakken, schil de plakken, snijd ze in blokjes en kook ze in weinig water in ongeveer 20 minuten gaar. Giet de groente daarna af en pureer met een klontje boter, room en/of geraspte kaas. Of gekookt met een lekkere mosterd-, kerrie- of kaassaus. Koolraap doet het goed bij kaas en kaasgerechten, saucijzen, rookworst, ham en lamsvlees.
Hier vind je een heerlijke Knolselderij koolraap currysoep of een Omelet met koolraap.

Meiraapje

Meiraapjes (ook wel meiknol of knolraap) zijn ronde wit/paarse knolletjes. Vroeger één van onze hoofdgroenten, later verguisd tot veevoer, tot het zelfs die eer niet meer kreeg! Nu herontdekt als vergeten groente. Het is een kruising tussen kool en koolraap, en hier ook wel bekend als knolletjes. Ze worden soms verkocht met het loof er nog aan.
Smaak: Meiraapjes smaken lichtzoet en zijn lekker zacht.
Verkrijgbaar: Ze zijn in het voorjaar en de lente te koop. Ze zijn vroeg gezaaid en heten daarom MEIraap.
In de keuken: Je kunt er soep van maken. Roerbakken met andere groenten als paprika en courgettes en ui
In een voorjaarsstamppotje met aardappels en raapstelen of in stoofschotels.
Probeer deze Gekruide meiknolletjes eens.

Raapstelen

Raapstelen: Als je raapstelen ziet liggen bij de groenteboer dan weet je dat het voorjaar aangebroken is!
Raapstelen ook wel ‘kelen’ genoemd, is het jonge blad van de meiknol of Chinese kool. Het plantje wordt in bosjes of los verkocht. Deze oer-Hollandse voorjaarsgroente herinneren je misschien aan grootmoeders tijd, maar is nu bezig met een echte comeback.
Smaak: De groente heeft een pittige smaak, is rijk aan mineralen en vitamines en bevat meer ijzer dan spinazie.
Verkrijgbaar: De groente is vooral in de voorjaarsmaanden (t/m mei) goed verkrijgbaar
In de keuken: Raapstelen worden vaak verwerkt in stamppot: maak een aardappelpuree en meng daar de kleingesneden rauwe raapsteeltjes door. Lekker met kaas of uitgebakken spekjes erdoor.
Ook heerlijk in deze Salade van raapstelen en avocado, Raapstelen en knolselderij remoulade salade of Pappardelle met raapstelen.

Chioggia

De Choggia biet komt van oorsprong uit het Italiaanse plaatsje Chioggia en is herkenbaar aan de mooie rood/witte ringen die te voorschijn komen als je de biet doorsnijdt. Helaas verliest de biet deze prachtige kleuren bij een warme bereiding.
Smaak: De chioggia biet heeft een zacht zoete bietensmaak en kan zowel rauw worden verwerkt in salades, als gekookt op de traditionele manier of lekker geroosterd in de oven.
Verkrijgbaar: Herfst/winter bij de biologische winkels.
In de keuken: Bij rauwe bereiding snijd je de biet in julienne of in hele dunne plakjes. Het voordeel hiervan is dat de prachtige kleuren zichtbaar blijven. Afhankelijk van de grootte van de biet, moet je rekening houden met een kooktijd van ongeveer 30-45 minuten. Voor het roosteren kan je de bieten beter eerst ongeveer 20 minuten koken en daarna ongeveer 30 minuten roosteren in de oven. Als je de bieten ongeschild kookt, behouden ze wel wat van hun kleur. In deze Chioggia biet salade met raapstelen komen de prachtige kleuren van deze biet goed tot zijn recht.

Oerbiet

De oerbiet wordt al sinds de 17e eeuw wordt geteeld. Deze biet wordt de ‘biet der bieten’ genoemd Ze zijn langwerpig en hebben een ruwe barst. Door zijn uitzonderlijke structuur neemt de oerbiet veel vocht en voedingsstoffen op, waardoor de knol een krachtige smaak geeft.
Smaak: Heeft een hele zoete, vol aromatische, krachtige en wilde smaak.
Hierdoor wordt deze biet veel rauw gebruikt, in dunne plakken gesneden of geraspt in salades.
Verkrijgbaar: In de wintermaanden in biologische winkels.
In de keuken: Wanneer je de bieten in de schil kookt, blijven de vitamines beter bewaard. Ook bij het koken is het belangrijk een stukje loof aan de biet te laten, zodat de biet niet zal ‘leegbloeden’.
Ook lekker om hem te poffen in aluminium folie: snijd de biet doormidden, peper, zout, knoflook en een beetje tijm erop, in aluminiumfolie pakken en dan 90 min op 160 graden laten garen in de oven. Heerlijke aardse en super sappige bieten is het resultaat!

Oerpeen

Deze oerpenen verdienen meer aandacht. Hoe ‘oer’ zijn de penen? Nou behoorlijk oer, al duizenden jaren geleden aten mensen wortelen. Dat waren waarschijnlijk de oerpenen, wilde wortels. Deze wortelen waren wit, geel en paars van kleur. De bekende oranje wortel verscheen pas later. Men zegt dat deze wortel een Hollandse vondst is.
Smaak: De witte en gele zijn wat minder zoet en bevatten minder vezels dan de oranje wortel. De paarse wortel zit boordevol smaak en is zoeter dan de oranje, vooral de mooie exemplaren met een paarse buitenkant en een oranje kern.
Verkrijgbaar: Van half september tot eind april.
In de keuken: Rauwe oerpeen bakken in wat boter en dan op laag vuur met wat (kippen)bouillon koken tot de wortelen mooi gaar en glanzend zijn. Of een paarse peen in hele dunne plakjes snijden en er chipjes van maken.
In deze Gekleurde wortelsalade of Pastinaak gekleurde wortel stamppot met uitgebakken speklapjes komen de penen goed tot zijn recht.

Pompoen

De pompoen is familie van de meloen en komkommer. Deze grote bolronde vrucht heeft een harde schil en meestal oranje vruchtvlees. In de pompoen zitten grote platte zaden. Pompoenen worden al meer dan 10.000 jaar gegeten, maar zijn sinds kort in Nederland bekend als groenten. De meeste mensen gebruikten in de herfst pompoenen als decoratie. In Amerika gebruikt men de pompoen in veel gerechten, waarbij de zoete pompoentaart (Pumkin Pie) met Thanksgiving wel het bekendste gerecht is. Er zijn meerdere soorten pompoenen maar de oranje pompoen is de bekendste. Ook bekend is de flespompoen “butternut squash”. De Kabocha is een pompoenvariant uit Japan. Dit is een kleine platte groen/wit gestreepte. Het is een pompoen met een harde schil, oranje vruchtvlees en heeft een zoete volle pompoensmaak.
Pompoenen bevatten veel vezels welke belangrijk zijn voor een goede darmwerking en bevatten tevens betacaroteen (goed is voor de ogen en de huid).
Smaak: Pompoen heeft een zachte zoetige smaak.
Verkrijgbaar: Volop in herfst en winter.
In de keuken: Grillen in de oven, met olie en specerijen als kaneel, korianderzaad en gember. In een hartige of zoete taarten. In een risotto of in een Indiase curry. Of maak er een lekkere soep van.
Recepten met pompoen: Pompoentaartjes, Pompoenchutney, Geroosterde pompoensoep met mangochutney en Pompoensoep met Mexicaanse twist.

Postelein

Postelein heeft een vlezige en rode lange bladstengel met geel/groenachtige kleine blaadjes. De groente bestaat uit het blad en (blad)steel. Er bestaat een winter- en zomerpostelein. Winterpostelein is herkenbaar aan de schotelvormige bladeren. De zomerpostelein heeft een wat forser structuur; de stengels en blaadjes zijn vleziger. Het zit vol met vitamine C, calcium, ijzer en magnesium.
Verkrijgbaar: Winterpostelein is doorgaans goed verkrijgbaar van eind november tot eind april. Zomerpostelein is vanaf half maart tot en met half oktober verkrijgbaar. Meestal moet je ervoor naar de groentewinkel. Postelein is zowel los als in bosjes te koop. Let op dat het er fris uitziet en niet gekneusd is, postelein is namelijk zeer kwetsbaar en snel bederfelijk. Behandel de groente daarom voorzichtig. Bewaren: Eet postelein zo vers en knapperig mogelijk. Bewaar het in de groentelade van de koelkast, niet langer dan 2 dagen en niet in een gesloten verpakking.
Smaak: Postelein heeft een verfijnde, scherpe en friszure smaak.
In de keuken: Winterpostelein wordt meestal rauw gebruikt in een salades of stamppot.
De zomerpostelein wordt meestal gekookt. Dit is een heerlijke frisse salade met postelein.

Teunisbloem

De vertakte knollen van de teunisbloem zijn eetbaar en heel erg lekker. In Frankrijk noemen ze deze ook wel Jambon Végétal (plantaardige ham). De plant kan je in zijn geheel eten. Tevens bevatten de zaden waardevolle spijsolie.
Verschillende Indianenstammen waren al bekend met het heilzame van de teunisbloem, ze maakten thee van de bladeren om diarree te verhelpen. En siroop van de bloemen wat goed is bij ademhalingsproblemen.
Smaak: De smaak is pikant en peperachtig en doet denken aan ham, de knollen zijn lichtroze van binnen.
Verkrijgbaaar: Vanaf oktober.
In de keuken: De vertakte knollen zijn gekookt eetbaar en erg lekker en te gebruiken in soep, stamppot of een ander groentegerecht. De jonge bladeren kunnen ook gegeten worden, maar hebben niet veel smaak. Ze geven wel een frisse kleur aan een salade. De wat oudere bloembladeren kunnen gekookt of gestoomd worden gegeten, zoals spinazie.

IJskruid

Het ijskruid is een woestijnplant, die houdt dus van de zon. De kwali¬teit verbetert naarmate ze aan meer hitte wordt blootgesteld. Als groente pluk je alleen de jonge, malse blade¬ren die volgroeid zijn. Ze zien er wat gekreukeld uit, maar je kunt ze beslist eten. Ze verliezen ze hun sappige smaak naarmate ze ouder worden.
Smaak: Blaadjes smaken licht zoutig.
Verkrijgbaar: Zomer tot aan het in¬vallen van de winter.
In de keuken: IJs¬kruid wordt zoals spinazie of poste¬lein gegeten. Verwerkt in soepen of salades geeft het een verfrissende smaak. De bladeren kunnen ook in salades worden verwerkt. Ook de stengels zijn eetbaar.

Zuring

Zuring wordt ook wel tuinzuring, ‘Engelse-‘ of ‘eeuwige spinazie’ genoemd en is geliefd in Frankrijk en België waar men ze verwerkt in salades. Een ouderwetse moestuingroente waarvan de bladeren plukbaar zijn.
Smaak: Het is dezelfde zurige smaak als bijvoorbeeld rabarber.
Verkrijgbaar: Lente, naarmate de zomer nadert neemt de smaak af.
In de keuken: De schoongespoelde zuring kan in een soep verwerkt worden. Let op: niet langer dan een paar minuten koken! Jonge blaadjes van de zuring zijn ook heerlijk in salades.

Groenlof

Groenlof (Suikerbrood) is een bladgroente die familie is van de witlof. De lange krop lijkt een beetje op Romeinse sla.
Smaak: Deze groente heeft het bittertje van de witlof, maar lijkt een beetje op andijvie.
Verkrijgbaar: najaar en winter
In de keuken: Je kunt de groente verwerken zoals andijvie, gekookt, geroerbakt, in een stamppot of rauw als salade.
het midden houdt tussen witlof en andijvie. Het is vooral geschikt voor de najaarsteelt. Groenlof vormt langwerpige kroppen die een milde smaak hebben. Deze groente kan zowel rauw als gekookt gegeten worden.

Snijbiet

Snijbiet (of Leaf Beet, Swiss Chard) is een oud bladgewas. De kleuren van de stengels en bladnerven zijn prachtig om te zien. Er bestaan witte, gele, groene en rode soorten. De stengels en bladeren zijn eetbaar.
Smaak: lijkt een beetje op een combinatie van spinazie en andijvie, daarnaast is ook de smaak van rode biet in het blad te herkennen.
Verkrijgbaar: vanaf augustus kunnen de bladeren al geoogst worden. Dit gaat in niet te strenge winters door tot in maart (of nog iets later).
In de keuken: Je kunt snijbiet koken (als spinazie en andijvie), of ook stoven, roerbakken, in risotto en salades verwerken.
Deze Curry met regenboog snijbiet en noedels is niet te versmaden.

Kardoen

Kardoen is een stengelgroente die lijkt op een grote struik bleekselderij. Het is familie van de artisjok.
De groente wordt vooral in Zuid-Europese landen gekweekt en gegeten. In Nederland kent men deze groente amper maar wordt wel in het zuiden van Nederland gekweekt. In Frankrijk eet men de kardoen als traditioneel bijgerecht bij het Kerstdiner. Kardoen wordt verkocht met blad en een stukje wortel, let er bij aankoop wel op dat de stengels en nerven blank, stevig en knapperig zijn.
Smaak: De smaak van de kardoen is bitter en zoet tegelijk, lijkt een beetje op artisjok, selderij en schorseneren.
Verkrijgbaar: Vanaf de herfst tot aan het einde van de winter verkrijgbaar bij de (biologische) groentemarkt of Turkse en Marokkaanse winkels.
In de keuken: De stengels van de kardoen kan je het beste schillen met een dunschiller. De uiteinden van de stengels zijn bitter, die moet je verwijderen. Snijd de stengels in stukken van ongeveer 5 centimeter en leg ze in water met azijn en citroensap om verkleuren te voorkomen. Kardoen is lekker geblancheerd met een bechamelsaus, room, of geserveerd met boter en nootmuskaat. Je kunt kardoen ook gratineren met een kaassaus.