Welkom in pannenland
Wat heb je nodig om te koken….juist een pan!
Maar welke pan gebruik je waarvoor en hoe zit het met alle verschillende soorten materialen waarvan de pannen gemaakt zijn. En niet te vergeten is deze pan geschikt voor gas, elektrisch, keramisch en/of inductie koken?
Als je besluit om een inductiekookplaat aan te schaffen, moet je daarvoor speciale pannen kopen. Je oude pannen zijn namelijk niet meer geschikt voor deze nieuwe kookplaat.
Er zijn diverse soorten pannen welke voor verschillende doeleinden gebruikt worden, zoals:
braad-, stoof-, bak-, kook-, soep-, steel-, hapjes- grill- en wokpannen.
Ook zijn er speciale pannen zoals vis-, asperge-, mossel-, pasta-, stoom-, melk-, saus-, snelkook-, paella-, barbecue-, pannenkoekenpannen en ook nog de tajines.
Bent u er nog? Dan gaan we nu over op de verschillende materialen zoals, RVS (roestvast edelstaal), aluminium, keramisch, anti aanbak en gietijzer. Elk met zijn eigen speciale eigenschappen en elk materiaal heeft voor- en nadelen in het gebruik.
Of je nu net begint met koken en alles nog moet aanschaffen, of je hebt al een kast vol met pannen, is het belangrijk om te weten welke pannen je nu echt nodig hebt:
BAKPAN/KOEKENPAN ik denk dat je twee koekenpannen van verschillende maten (bijv. 20 en 24 cm, of voor een groter gezin 22 en 26/28 cm) nodig hebt. Deze pannen zijn te koop in RVS, gietijzer en keramisch.
Met RVS panne kan je op redelijk hoog vuur bakken. dit is vooral belangrijk voor het bakken (aanbraden) van vlees. Het duurt wat langer voordat de pan warm is, maar deze pan houdt dan de warmte wel weer langer vast. Pannen zijn redelijk krasvrij en makkelijk schoon te maken.
Gietijzeren pannen zijn zware, slijtvaste pannen met een goede warmtegeleiding. Deze pan kan heel goed op hoog vuur gebruikt worden en je kunt sommigen zelfs in de oven gebruiken. Het zijn geen goedkope pannen, maar ze gaan wel heel lang mee.
In keramische pannen kan je bakken zonder vet, waardoor deze steeds populairder worden omdat men meer gezonder wil koken. Door het gladde oppervlak is deze pan heel erg geschikt voor het bakken van eieren of pannenkoeken. En ze bakken niet aan!
Deze pannen zijn makkelijk schoon te maken. Ook deze pannen kunnen op hoog vuur gebruikt worden en behouden lang hun warmte.
Pannen met een anti aanbak teflon laag worden sinds 2015 niet meer verkocht, vanwege het loslaten van de (giftige) anti aanbak laag.
PANNENSET
Een pannenset is onmisbaar in de keuken. Meestal bestaat deze uit een soeppan, kookpannen en een steelpan(netje). Afhankelijk van wat en de hoeveelheden die je kookt, zou ik gaan voor 1 soeppan, minimaal 2 verschillende maten kookpannen (voor aardappelen en groenten) en 1 steelpannetje voor sauzen en opwarmen van melk, alles voorzien van deksel. Als je in een goede pannenset investeert, kan je er jarenlang plezier van hebben.
Ook hierin heb je verschillende materialen.
RVS pannen kunnen goed tegen hoge temperaturen en geleiden de warmte redelijk goed. Waardoor ze zeer geschikt zijn voor koken van aardappelen, groente, pasta of rijst.
Voordeel van deze pannen is dat ze redelijk lang meegaan en makkelijk schoon te maken zijn. Nadeel is dat goede RVS pannen niet goedkoop zijn.
Aluminium pannen zijn meestal niet zo duur. Het voordeel van deze pannen is dat ze licht van gewicht zijn en snel op temperatuur komen. Nadeel is dat ze niet zo lang meegaan, niet geschikt zijn om op inductie te koken en moeilijker schoon te houden zijn.
Let op dat de pannen een goede dikke bodem hebben waardoor je een betere warmtegeleiding hebt en dat de handvatten niet te heet worden!
BRAADPAN
Een braadpan is een multifunctionele pan, je kunt er (lang) in braden/stoven, soep en/of pasta in koken.
De braadpan is meestal rond, heeft een hoge rand en worden geleverd met of zonder deksel. Afhankelijk van de gezinssamenstelling kies je de grootte van de pan (26 of 28 cm).
Braadpannen zijn leverbaar in keramisch, gietijzer, emaille of aluminium.
Gietijzer kan tegen hoge temperaturen en houdt de warmte goed vast. Een ideale pan voor het braden van vlees en bereiden van stoofschotels. Ze zijn makkelijk schoon te maken. Behalve erg stevig is deze pan tevens duurzaam. Geschikt voor alle warmtebronnen en ze kunnen in de oven gebruikt worden. Nadeel is dat deze pannen heel erg zwaar en duur in aanschaf zijn.
Geëmailleerd stalen pannen zijn licht in gewicht. Omdat de binnenkant zo glad is zijn ze makkelijk schoon te maken. Ze kunnen goed hitte verdragen. Nadeel is dat als er stukjes emaille van af springt, het op deze plek kan gaan roesten.
RVS braadpannen zijn ook redelijk onverslijtbaar en goedkoper. Tevens geschikt voor bakken op hoge temperaturen.
Keramisch heeft meerdere voordelen; je hebt geen vetten nodig om in te bakken, ze bakken niet aan en zijn makkelijk te reinigen.
HAPJESPAN vs WOK
Een hapjespan is een soort koekenpan met iets hogere rand en voorzien van een deksel.
Je kunt deze gebruiken om op hoog vuur iets te bakken.
De wok heeft een veel hogere rand dan de koekenpan en is geschikt om op zeer hoog vuur te roerbakken (wokken).
Je kunt ze natuurlijk allebei aanschaffen, maar mijn voorkeur zou uitgaan naar de wokpan waarin je snel kunt roerbakken waardoor alle goede voedingsstoffen behouden blijven. Behalve roerbakken bereid ik ook heel veel andere gerechten zoals risotto in de wok.
Ook deze pannen zijn weer diverse soorten materialen leverbaar. Zoals gietijzer met een geëmailleerde binnenkant, pannen met een milieuvriendelijke antiaanbaklaag, RVS of keramische wokpannen.
SPECIALE PANNEN
Dan zijn er nog vele andere pannen zoals bijvoorbeeld de soeppan. Bereid je veel soep en de kookpan van de pannenset is daar te klein voor, kan je natuurlijk altijd besluiten om een soeppan aan te schaffen.
Een snelkookpan (of hogedrukpan) werd vroeger veel gebruik voor stoofvlees e.d. welke een lange bereidingstijd nodig hadden. Met een snelkookpan kan de kooktijd van je het vlees (of iets anders) heel erg verkorten.
Het tegenovergestelde van de snelkookpan is de slowcooker. De slowcooker gaart op een hele lage temperatuur. Slowcooking is weer helemaal terug…het is ideaal om ’s morgens de pan te vullen en ’s avonds thuis te komen en je ‘potje’ is klaar.
Houd je van gegrild vlees of vis en je hebt geen barbecue dan is een grillpan een aanrader.
Wil je graag gezond koken, kies dan voor een stoompan of stoompaninzet. Hierin stoom je groente, aardappel of bijvoorbeeld vis.
Spaghetti kookpan of pastapan is ideaal om allerlei soorten pasta in de koken. Deze pan of een soort vergietpan binnenin, waardoor pasta koken een fluitje van een cent wordt.
Een aspergepan lijkt een beetje op de pastapan, het is namelijk een (hoge) kookpan met een mandje erin. Hierin worden de asperges staand gekookt en als ze gaar zijn haal je het mandje met asperges eruit.
De mosselpan is erg handig om mosselen in te bereiden en te serveren. De deksels van deze pannen kunnen gebruikt worden voor de lege schelpen.
Als je een liefhebber bent van vis en dit regelmatig op je menu staat is het wellicht een idee om een vispan aan te schaffen. Dit kan een ovale bakpan of kookpan zijn, waarin je hele vissen kunt bereiden.
Ben je, net zoals ik, een groot liefhebber van de keuken uit het Midden-Oosten is het misschien een idee om een tajine aan te schaffen. In deze stoofpot kan je heerlijke recepten uit de Marokkaanse keuken bereiden. De tajine is een aardewerken schaal met een kegelvormige deksel en staat ook nog prachtig op tafel.
Om langer plezier van je pannen te hebben, zou ik ze niet in de vaatwasser schoonmaken. Was ze meteen na het koken met de hand af.
Ik hoop dat je een beetje wijzer geworden bent. Laat je vooral goed informeren welk materiaal het beste geschikt is voor de warmtebron die jij gebruikt. Als je in goede pannen investeert, heb je er heel lang plezier van.
